بازار شیشههای دکوراتیو، محل عرضهٔ فنآوریها و صنعت جهانی شیشه است. فنآوریهای جدید تولید انبوه و امکانات و گزینههای مختلف محصولات، با سرعتی که بیشتر شبیه به بازار محصولات الکترونیک است تا صنعت ساختمان، در حال ورود به بازار هستند.
«کریس مامِن»، مدیر عامل شرکت «فنآوری شیشه اِمتری» میگوید: بازار شیشههای دکوراتیو به سرعت در حال تغییر است. چیزهایی که تنها دو سال پیش جدید، منحصر به فرد یا خاص بودند، اکنون قدیمی و متداول هستند. هرکسی، از طراحان تا صاحبان املاک، کارخانهداران، تولید کنندگان ابزار و... میخواهند کار جدیدی با شیشههای دکوراتیو بکنند.
صنعتگران عرصهٔ شیشه، تنوع وسیعی از انواع شیشه را ایجاد کردهاند که هر مورد آن منحصر به فرد بوده، تا سالهای اخیر هم وجود نداشته است؛ مثلاً تصویرسازی دیجیتال روی شیشه، حدود ۶ سال عمر دارد. شرکت «گلَس بیلد» آمریکا تجهیزات آن را تأمین میکرد. در این فنآوری، رنگآمیزی به کمک خمیر سرامیک روی شیشه انجام میشد؛ اما امروزه فیلمهای متنوع ظریفی با جزئیات(ریزولوشِن) بالا با شیشه لمینیت، یا بر روی سطح آن چاپ میشوند. این عمل گاهی همزمان با تولید شیشه انجام میشود و گاهی بعد از نصب آن.
پدیدههای عرصهٔ شیشههای دکوراتیو، توسط طراحان و آرشیتکتهایی که به دنبال راه حلهای خاص برای مشکلات طراحی میگردند هدایت و مطالبه میشوند. آنها به دنبال زبان و بیان جدید در صنعت شیشه هستند، که با معماریشان مرتبط باشد.
طراحان پیشرفته، به دنبال محصولات شیشهایی هستند که جدید و منحصر به فرد بوده، نمونههای آنها در طراحیهای دیگر استفاده نشده باشد؛ طراحان دوست دارند اولین به کار برندهٔ محصولات جدید باشند.
صنعت طراحی، تحولی عظیم در رنگ را تجربه میکند و به طرف افزایش تقاضا برای شیشههای پشت رنگی پیش میرود. رنگهای مختلف برای شیشهها از سبز و آبی تا رنگهای مد هر سال، صورتیها و بنفشها با ظاهری درخشنده، مورد تقاضا هستند، که این نوید بخش آیندهای مطلوب برای بازار شیشههای دکوراتیو است.
تولید کنندگان شیشههای دکوراتیو هم با افزایش دادن تنوع در محصولات پشت رنگی، به این افزایش تقاضا پاسخ دادهاند. معرفی انواع شیشههای پشت رنگی، مقدار شیشهٔ به کار رفته در دیوارهای داخلی ساختمانها را با توجه به طیف رنگهای در دسترس، افزایش داده است.
شیشههای پشت رنگی «گلَس پرو»: رنگهای روشن مختلف با ماندگاری طولانی و ویژگیهای مختلف برای انواع آب و هوا دارند، که میتوانند لمینِیت شوند و برای مقاومت در انواع وضعیتهای شیمیایی، سایش و خراشیدگی مجهز شدهاند. طیف کامل رنگهای «پَنتون» در این شیشهها گنجانده شده و شامل رنگهای با جلوهٔ مرواریدی و متالیک نیز هست.
قطعات شیشهای «آیس بلو کبالت» از شیشهٔ مذاب: ضخامت ۳/۴ تا یک اینچ(۲/۵۴ سانتیمتر) دارند و از شیشهٔ مینای شفاف ساخته شدهاند. این قطعات برای استفاده به عنوان روکش و پرداخت نهایی سطوح و برپا کردن دیوارها و باکسهای بکلایت دار، سطوح کانتر شیشهای و پارتیشنهای شیشهای مناسبند.
شیشههای رنگ اندود از شرکت «بِندهایم»: شامل ۲۰ طرح مختلف الهام گرفته شده از طبیعت و آخرین پدیدههای سطوح دکوراتیو هستند که رنگهای یکنواخت و بافتدار مختلف را شامل میشوند. سطوح آنها برای دستیابی به مقاومت بالا و نگهداری آسان طراحی شده، مناسب برای استفادههای مکرر و مداوم همراه با ترافیک تماس بالا مانند کاربرد در لابیها، آسانسورها، آشپزخانه و حمام است. بندهایم خدمات داخل منزل شامل برش، پولیش، واترجت(کارواش)، لمینیشن، سختسازی و تولید سفارشی هم ارائه میدهد.
تولید کنندگان شیشهٔ دکوراتیو، بافت سطح شیشه را هم به محصولات خود اضافه کردهاند. تقاضا برای شیشهٔ بافتدار با الگوهای منحصر به فرد و تولید سفارشی در حال افزایش است. بافتهای سه بعدی، در آن واحد ملموس و شفاف هستند. این بافتها، هنگام بازی با نور، مقداری اعوجاج به تصویر میبخشند، که به جز دیدن خود شیشه، تماشای آن سوی شیشه را هم سرگرمکننده میکند.
به جز پدیدههای روز، گزینههای قدیمی هم گاه طرفدار و رونق جدیدی پیدا میکنند؛ مانند بافت شیاردار، که البته هرگز از صحنهٔ تولید کنار نرفته، اما امروز بیشترین طرفداران خود را پیدا کرده است.
الگوی «اولی ویا» از شرکت «ژوئل بِرمان»: یک الگوی سه بُعدی است که از صنعت فرمدادن شیشهٔ مذاب الهام گرفته شده و یاد آور دو نیروی جاذبه و نیروی نامرئی طبیعت است، که در بافت شیشه، حرکتهای مخالفی را تداعی میکنند. الگوی «ویر» از شرکت «نِیثِن آلِن»: عبارت است از سطحی زیگزاگی، که جلوهٔ سه بُعدی عمیقی به شیشه میدهد. این طرح، سطح آکاردئون را تداعی میکند و در حالتهای ارگانیک و بافت ساتن تولید شده است. این الگو را میتوان از شیشهٔ شفاف، شیشهٔ با آهن کم و در رنگهای مختلف تولید کرد. پرداختهای رنگی یا برفکی هم بر روی شیشه قابل پیاده سازی هستند، در حالی که از بابت ملاحظات ایمنی هم میتوان شیشه را به مدلهای آبدیده نشکن(سکوریت) یا لمینیت ایمنی تبدیل کرد. از این نوع شیشه، میتوان در پارتیشنهایی که سطوحی از حفظ حریم خصوصی در آنها مهم است، استفاده کرد و مقدار کدورت آن را هم میتوان با افزایش درصد پرداخت برفکی نسبت به پرداخت رنگی، افزایش داد.
الگوی «آیس کَپ» از شرکت «گاردیَن اینگِلَس»: یکی از بافتهای استاندارد شرکت گاردین، آیس کپ است که یخ سطح دریا را تا حدود نسبتاً دقیقی شبیهسازی میکند و با کمی جا به جایی نور، میتواند جداسازیی با رعایت حریم نیمه خصوصی بین دو طرف خود فراهم کند. استفاده از آن برای دفاتر، مراکز درمانی، مسکونی و... مناسب است. از این مدل شیشه میتوان در طراحی و ساخت درها، دیوارها و پارتیشنها، سطوح حمام، غرفههای فروشگاهی و نمایشگاهی، اکسسوریها و مبلمان، به صورت تنها و یا با ترکیب با سایر مدلهای شیشههای دکوراتیو استفاده کرد، که حالت ترکیبی اخیر، میتواند کارکردهای جدیدی را از جمله کنترل صوتی، حفظ حریم خصوصی، کنترل نور، ایمنی و مقاومت در برابر خراشیدگی به آن بیافزاید. آیسکپ میتواند برش بخورد، قالبریزی شود، آبدیده شود، لمینیت شود و بالأخره پشت رنگی شود.
تصویر سازی دیجیتال بر روی شیشه در دکوراسیون داخلی، در انواع فرمهای مختلف خود، به تمرکزی از فنآوری و توسعهٔ محصول در صنعت شیشههای دکوراتیو تبدیل شده است. در کمتر از 10سال، صنعت شیشهٔ دکوراتیو، روشهای فراوانی برای طراحان ابداع نموده است تا تصاویر سفارشی را چه به روش چاپ دیجیتال سطحی و چه به روشهای چاپ روی فیلمهای چسبیدنی یا لایههای داخلی با جزئیات بالا روی شیشه قرار دهند.
صنف طراحان داخلی، بسیار با چاپهای دیجیتال روی شیشه آشنا شده است؛ آنها هر روزه از شیشههای دکوراتیو چاپدار در پروژههای بیشتر و بیشتری استفاده میکنند و این امکانات به آنها اجازهٔ نوآوری بیشتری در طراحیهایشان میدهد، به ترتیبی که در مجموع، سطح طراحیهای داخلی این صنف و تجربیات و انعطاف پذیری اعضا در پذیرش ایدههای نوین بهبود مییابد.
شیشههای چاپ دار دیجیتال، به پدیدهٔ پیشروندهای در صنعت دکوراسیون داخلی تبدیل شده است. ظرفیتهای جدیدترین نسل تجهیزات دکوری، از سوی طراحان و معماران درک شده، مورد استفاده و مانور طراحی قرار میگیرد.
تصویرسازی روی شیشه با استفاده از جوهرهای «اچ»(سیاهقلم کاری) نیز امروزه رواج دارند که برای تصویرگری الگوها، تصاویر، لوگوها و تصاویر محو استفاده شده، تکنیک «اسید ــ اچ» را در ذهن تداعی مینماید.
ــ «تصاویر کریستال» از شرکت «اِی جی سی»: جدیدترین محصول از سری شیشههای دکوراتیو «اِی جی سی کریستال اینتِرییُور» شمال آمریکاست. کریستال شفاف و کمآهندارِ دکوراتیوِ لمینیت شدهای است که چاپ دیجیتالی تصاویر روی آن، شامل آثار هنری سفارشی، عکاسیها و رنگهای تخت با جزئیاتی بالغ بر ۱۴۴۰ نقطه بر اینچ، ترکیب دلپذیری با مدیای شیشه ایجاد نموده است. این محصول در نسخههای شفاف، نیمهشفاف و کدر در دسترس بوده، میتواند به صورت یکپارچه یا به عنوان قسمتی از واحد جداکنندهای شیشهای کار گذاشته شود. تصاویر کریستال از ابعاد ۱۲ × ۱۲ اینچ تا ۶۰ × ۱۴۴ اینچ با ضخامت ۶ تا ۱۹ میلیمتر برای این محصول قابل سفارش هستند. محصول «تصاویر کریستال»، الزامات ایمنی را رعایت کرده است و لذا مناسب برای کار گذاشته شدن در ورودی ساختمانها، نورگیرهای سقفی، روکشهای دیواری و نمایشگرهای هنری گرافیکی است.
ــ شیشهٔ «اسکرین پرینت» از شرکت «ترای وییو»: محصولی جدید از سری «پرایم ایمیج گرافیکس لاین» با روکشهای روشن، اشباع، شفاف و دائمی و گزینههای رنگی شامل: «لایت فَست» و درخشان است. این محصول میتواند یکپارچه یا لمینیت شده با لایههای میانی متنوع برای به دست آوردن جلوههای شفافیت یا جلوههای بصری دیگر سفارش داده شود. کاربریهای ممکن برای این محصول عبارتند از: کف، پنجرهها، درها، مبلمان و پارتیشنها.
ــ پرینت دیجیتال روی شیشه، از شرکت «استاندارد بِنت گلَس»: مدلهای اخیر ۲۰۱۴ این محصول، با استفاده از فنآوریهای «دیپ تِک» تولید شدهاند. این شرکت توانایی چاپ دیجیتال با جزئیات ۷۲۰ نقطه بر اینچ در ابعادی تا حداکثر ۱۱۰×۱۴۶ اینچ دارد. محصول چاپ شده در هر دو حالت دکوراسیون داخلی و خارجی قابلیت نصب و استفاده دارد. شیشههای قابل چاپ با این فنآوری، عبارتند از انواع: تخت، منحنی، یکپارچه، آبدیده و لمینیت.
برای تکمیل کردن طراحیهای استاندارد یا سفارشی، بافتدار یا دارای لایههای داخلی، همیشه تقاضا برای شیشههای لمینیت شده وجود دارد. شیشههای لمینیت شدهٔ سفارشی، قلهای در محبوبیت را تجربه میکنند. ترکیبهای نوآورانه در هماهنگی با بسترهای دکوراتیو و لایههای درونی، پرینتها و بکپرینتها، ابتکار طراحان و معماران را بالا بردهاند.
ــ کلکسیون «اِندلِس اینترلِییِرز» از شرکت «گَلِکسی گلَس»: شیشههای لمینت شدهٔ سفارشی برای کارگذاری در پروژههای معماری و دکوراتیو هستند، که قابلیت استفاده در طیفی از موارد اجرا از جمله: پوششهای دیواری تا درها و پارتیشنهای کنارروشن دارد. همهٔ محصولات این دسته، رنگ و پولیش سطحی دریافت میکنند، که نوع آن با توجه به سبک دکوراسیونی که قرار است در آن کار گذاشته شوند، قابل تعیین است. ضخامتهای این سری محصولات عبارتند از: سه هشتم اینچ، پنج هشتم اینچ، سه چهارم اینچ، نصف اینچ و یک اینچ. ابعاد بسیار متنوعی از پنلهای این محصول، شامل پنلهای ابعاد بزرگ نیز در دسترس است. ابعاد کاملاً سفارشی با دقت زیاد با احتساب لبهها و شیارها برای این محصول قابل ارائه است، به طوری که پس از باز کردن بستهبندی، بتوان قطعات آن را بلافاصله در کار نصب کرد.
ــ «ماگلیا» از شرکت «پالپ استودیو»: آخرین محصول این شرکت است که یک مش (آرماتور یا شبکه) معماری در میان ورقههای شیشهٔ لمینیت شده است. مشهای یاد شده در مدلهای موج دار مختلف و انواع فلزی ارائه میشوند.
آرشیتکتها به شیشههای عوض شدنی هم تمایل نشان میدهند. شرکت «اسکات» محصولی تولید کرده است که از یک شیشهٔ شفاف، به یک آینه تغییر ماهیت میدهد؛ شرکت گاردین، پیش از این، محصولی را روی شیشهٔ شفاف لمینیت کرده بود که با وصل شدن جریان الکتریکی، سطح آن را از کدر به شفاف تبدیل میکرد. این محصول قابلیت بازکردن راه ورود نور فراوان را در حالت شفافیت و حفظ حریم خصوصی را در هنگام کدورت فراهم میکند.
ــ شیشهٔ «میرونا» از شرکت اسکات: آینهای است که به شیشهای نیمه شفاف قابل تبدیل شدن است. این محصول معمولاً برای پوشاندن مانیتورها و تلویزیونها به کار میرود؛ به ترتیبی که وقتی مانیتور روشن باشد، صفحهٔ نمایش آن قابل دیدن است و وقتی که خاموش شود، شیشهٔ مقابل آن به یک آینه تبدیل میشود. این قابلیت، میتواند دیوارهای هوشمند در یک محیط داخلی خلق کند که بسیار جالب خواهند بود؛ در حالی که شیشههایی که حالت دائمی نیمهآینهای دارند، باعث میشوند که نمایش تلویزیون با شفافیت کامل صورت نگیرد.
ــ شیشهٔ «پرایوا سویچ» از شرکت «کریستا کِروا»: محصولی لیمنیت شده است که حفظ سریع حریم خصوصی را با زدن یک کلید فراهم میکند. این محصول ابتدا شفاف است و وقتی که کلید آن زده شود، سطح آن به سرعت به حالت نیمه شفاف تبدیل میشود. کریستالهای السیدی موجود در این محصول، اجازهٔ عبور نور را از یک پروژکتور برای عبور دادن تصاویر و نمایش آن در دو طرف شیشه در حالتی که شیشه کدر است، میدهند.
طراحان در سالهای اخیر، به دنبال متریال شیشه برای کف و پلهها هستند. کف و پلههای شیشهای با الگوها و رنگهای منحصر به فرد و سفارشی، پدیدهای پرطرفدار برای شیشههای ام.تری هستند. اکنون که طراحان خود را محدود به تعداد کمی از الگوهای استاندارد نمیبینند، از قابلیتهای جدید پدیدههای طراحی شیشهای برای سفارشیسازی پروژههای خود استفاده میکنند.
محبوبیت کفهای شیشهای منجر به توسعهٔ مداوم فنآوری سطوح ضدلغزش شده است. شیشههای کف متریالی هستند که قابلیت راهرفتن روی خود دارند و نیاز به پرداخت ایمنی نهایی دارند که به راحتی قابل تخریب نباشد. شرکت «استودیوهای شیشهٔ نِیثِن آلن» دو محصول از این پرداختها را تولید کرده است به نامهای «سمباده شیشهای» و «پیکسل»، که نیازهای نامبرده را مرتفع کنند. فنآوریهای جدید چاپ دیجیتال، شامل جوهرهای پیشرفتهٔ مجهز به قابلیت کنترل انقباض برای تصویرسازی روی کفهای شیشهای است.
ــ محصول «ام. پرینت ترَکشِن» از شرکت ام.تری: در صنعت چاپ شیشه، این محصول کنترل انقباض توسط شرکت ام.تری به بازار عرضه شده است. شیشههای چاپ شده به صورت تمام رنگی با جزئیات چاپ بالا و سطح ضد لغزش برای کارگذاشتن در کف محیط، هماکنون در دسترس هستند. شیشههای سفارش داده شده قابل چاپ با تقریباً تمام موضوعات گرافیکی قابل طراحی از نقاط رنگی ساده تا عکسهای رنگی هستند. مشتریان میتوانند شیشههای فوق شفاف «استارفایر» یا «اسید تِک» و یکی از انواع لایههای داخلی را برای شیشهٔ مورد نظر خود انتخاب کنند.
ــ محصول کف شیشهای از شرکت «جاکی مو»، به نام «آلتیمِیت پرایوِسی فراست» به بازار عرضه شده است، که عبارت است از یک شیشهٔ برفکی نیمهشفاف که دست کم یک لایهٔ داخلی دارد. تعداد این لایههای داخلی با توجه به ضخامت مورد سفارش تفاوت میکند. این محصول بسیار شیک و ساده با قابلیت عبور نور برای مراکز عمومی ایدهآل است. کلکسیونی از شیشههای دکوراتیو تولید شده توسط همین شرکت به منظور تکمیل طراحی با قرار گرفتن در کنار این محصول نیز به بازار عرضه شده است.
تقاضاهای روزافزونی برای پانلهای بزرگ دکوراتیو از جنس شیشه وجود دارد. آرشیتکتها تقاضای پانلهای شیشهای بزرگتر میکنند، حتی پانلهایی که چاپ دیجیتال هم شدهاند؛ که امروزه به وسعت در بازار در دسترس هستند. این محصولات امکان کم کردن هزینه را برای اجرای طراحیهایی که بدون استفاده از پانلهای شیشهای، با استفاده از روشهای دیگر اجرا گرانتر تمام میشدند، فراهم میکند.
ــ تولید شیشهٔ عمودی سی.ان.سی، توسط شرکت «جی.جی.آی»: دستگاه سی.ان.سی برای ساخت و پرداخت عوارض سطح پانل شیشهای به کار میرود و به تولید کننده اجازه میدهد که با دقت بالا عملیات کنگرهدار کردن، سوراخ کردن، شیاردار کردن و پولیش کردن شیشههای ابعاد بزرگ را تا 236 اینچ(6 متر) در 102 اینچ(2 متر و 60 سانتیمتر) انجام دهد.
تمایل فزاینده برای ساختمانهای سبزتر، منجر به افزایش تقاضا برای شیشههای دکوراتیو شده است. کاربرد بیشتر شیشههای دکوراتیو، وابسته به بهرهوری انرژی و تمایل به استفاده از نور طبیعی است. جذابیت استفاده از شیشههای دکوراتیو، در واقع بازتر شدن دست طراحان در ابراز مفاهیم مورد نظرشان بر پایهٔ زیبایی و شفافیت لوازم دکوراتیو مورد استفادهٔ آنهاست، در کنار مزایایی که کاربرد این گروه از شیشهها دارد؛ از جمله: وارد شدن مقدار زیادی نور طبیعی به فضای داخلی و بهرهوری گرمایش حاصل از خورشید.
بسیاری از این پکیجهای دکوراتیو برای طراحی نمای خارجی ساختمان هم کاربرد دارند؛ از جمله الگوهای سیلکاسکرین، خمیر شیشه، شیشه چینی و شیشههای با چاپ دیجیتال.
آرشیتکتها به دنبال افزودن رنگ به پانلهای دکوراتیو بزرگ شیشهای نیز هستند، که نورگیری طبیعی را جذابتر هم میکند.
استفاده از شیشههای دکوراتیو در دکوراسیون منزل برای برندینگ و نمایش لوگوها، رو به افزایش است. شرکت «گلس پرو» برای نمایش برند بسیاری از کمپانیهای معتبر در فضای داخلی آنها محصول شیشهٔ دکوراتیو تولید و عرضه کرده است. این محصولات، دکوراسیون داخلی را زندهتر و پویاتر میکنند. تصویرسازی لوگو با چاپ دیجیتال با جزئیات بالا روی مدیای شیشهٔ دکوراتیو صورت میپذیرد.
شیشه متریالی است که با نور، رنگ و بافت منحصر به فرد خود، میتواند با هر نوع طراحی سازگار شود. به دلیل ویژگی عملکرد شیشه، از آن برای ساخت سطوح نوشتنی و بوردها با استفاده از ماژیک و وسایل مشابه استفاده میشود. تطبیقپذیری قلمزنی، رنگآمیزی و چاپ دیجیتال روی شیشه، امکان رنگ بخشی به لوگوی شرکتها و انتقال پیامهای بازرگانی و تبلیغاتی را در طراحیهای داخلی و طراحیهای خارجی نما امکانپذیر ساخته است.
صنعت شیشههای دکوراتیو، گزینههای فراوانی را برای مرتفع کردن دغدغههای حریم خصوصی طراحان و کارفرمایان در دسترس قرار داده است، که شرح آن در انواع محصولات قبلی، از نظرتان گذشت.
مناطق تمرکز در طراحی داخلی، بسیار مناسب برای کارگذاری شیشههای دکوراتیو در دکوراسیون منزل هستند؛ لابیها، دهلیزها و آسانسورها با سطوح شیشهای، به ویژه که لوگو یا مطالب مربوط به کمپانی مورد نظر روی آن نقش بسته باشد، احساسی زیبا از نظم، آرامش و اعتبار را به بیننده منتقل میکنند. دیوارهای اتاق کنفرانس و اعلانات، بسیاری از دکورهای عمودی، محیطهای تجاری، عمومی و بیمارستانی و نمای ساختمانها، مواضع بسیار مناسبی برای کارگذاشتن شیشههای دکوراتیو هستند.
مترجم و ویراستار دکتر شمس خلیلی